Vlaanderen is één van de meest verharde gebieden van Europa. Vandaag is 15.2% van de oppervlakte verhard en met de huidige verhardingssnelheid zal Vlaanderen in 2050 meer dan 20% verhard zijn. Daardoor ontstaat onder meer een groter risico op overstromingen, minder waterinfiltratie, warmere steden en dorpen, minder CO2-opslag door planten en de bodem, en een verlies aan biodiversiteit.
In 2022 was 27% van het Genkse grondgebied verhard (inclusief bebouwing). Genk heeft de hoogste verhardingsgraad in Limburg ( provinciale verhardingsgraad 13.6%).
Binnen de verharding zijn de grote Genkse slokoppen 'Huizen en Tuinen' (30 %), 'Transportinfrastructuur' (25 %) en 'Industrie' (25%)( Bron Rapport Klimaatadaptatie Genk ).
De Vlaamse tuinen zijn voor 27% verhard.
Omgevingsanalyse Stad Genk : " Nog belangrijker dan de verhardingsgraad zelf is de evolutie ervan: tot 2017 was deze in stijgende lijn, daarna neemt ze stelselmatig af. Verwacht mag worden dat de diverse inspanningen die recent gedaan zijn (ontharding Grote Markt, Evence Coppéelaan en diverse kleinere projecten) deze trend nog verder zullen versterken.
Een moeilijk meetbare, maar duidelijk waarneembare trend is echter de stijging van de verharde oppervlakte op privé-terrein. Het gaat dan over de verharding van opritten, terrassen,... en het stelselmatig vervangen van groenoppervlak door bijvoorbeeld waterdoorlatende kiezel of klinkers. Dat laatste is dan weer nefast voor de biodiversiteit."
Via verschillende Vlaamse en Europese akkoorden, zoals bv. het Burgemeestersconvenant en het Lokaal Energie- en Klimaatpact, engageert de stad Genk zich voor enkele onthardingsdoelstellingen zoals het realiseren van 1 m² ontharding en 1 m³ extra infiltratiecapaciteit voor hemelwater per inwoner tegen 2030.
In Genk wordt 17,5% van oppervlakte ingenomen door huizen en tuinen.
Omdat er grote onthardingskansen liggen op privéterrein werd in maart 2023 het project "Natuur vanaf je voordeur" gelanceerd. Met bijhorend subsidiereglement 'Ontharden en vergroenen van voortuinen'.
In de periode 2023-2024 werden er 9 aanvragen ingediend. Dat betekent een ontharding van 1.415 m² en een totaal uitgekeerde subsidie van € 5.770,00.
Om tegemoet te komen aan de vraag van de burger, en om het tempo op te drijven wordt het reglement uitgebreid van de voortuin naar de volledige tuin.
Indien er reeds een subsidie aanvraag werd ingediend en uitbetaald conform het vorig reglement voor de ontharding van de voortuin wordt hiermee rekening gehouden indien er een nieuwe aanvraag wordt ingediend voor de rest van de tuin. Dezelfde subsidiebedragen alsook maxima blijven van toepassing. De ontvangen subsidies voor het ontharden en vergroenen van particuliere voortuinen zullen aldus in mindering gebracht worden.
De gemeenteraad keurt het subsidiereglement voor ontharden en vergroenen van particuliere tuinen goed.