In de wetswijziging van 7 mei 2019 werd de wet van 7 mei 1999 op de kansspelen gewijzigd. Hierin werd opgenomen dat voor de uitbating van een wedkantoor een convenant tussen stad en uitbater noodzakelijk is. Het convenant is conform de informatieve nota van de kansspelcommissie sedert 25 mei 2021 vereist bij het indienen van een vraag tot toekenning of hernieuwing van vergunning F2.
De heer Yannick Bellefroid, afgevaardigd bestuurder van S.A. Derby nv, Waversesteenweg 1100 bus 3 te 1160 Brussel met ondernemingsnummer BE0407.042.484 heeft een aanvraag ingediend om een vergunning F2 te bekomen van de kansspelcommissie om een wedkantoor te starten t.p. Onderwijslaan 74 bus 2 te 3600 Genk. Dit gaat dan om een verhuis van kansspelinrichting gelegen te Stalenstraat 61 waarvoor de aanvraag geweigerd werd door de gemeenteraad d.d. 20 juni 2023.
Het Veiligheidshuis geeft negatief advies, vanuit DRU-G benaderen we de gokproblematiek op een integrale manier. Zowel vanuit preventief en curatief oogpunt merken we een toename van signalen rond problematisch gokgedrag. We zetten vanuit DRU-G in op preventiecampagnes rond gokken en ook de hulpverlening ziet de toename van problematisch gokken in hun cijfers terugkomen. Het lijkt ons dan ook evident dat we de gokmogelijkheden zoveel mogelijk willen beperken en een negatief advies geven.
Dienst Omgevingsvergunning geeft negatief advies, de toekomstige invulling van het pand past niet binnen de voorgestelde locatie en kan vanuit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening enkel ongunstig geadviseerd worden. Het pand ligt in de nabijheid van een scholencampus en dit is niet wenselijk.
Politie Carma maakt haar advies zelf over aan de kansspelcommissie.
Dienst Gebiedsgerichte Werking geef negatief advies omwille van de aanwezigheid van heel wat organisaties die met kinderen werken, evenals de kwetsbaarheid van heel wat mensen in de nabije omgeving.
Conform de wet behoort de beslissing om al dan niet dergelijke convenanten te sluiten tot de discretionaire bevoegdheid van de gemeente.
Artikel 43/5, 5° van de wet van 7 mei 1999 bepaalt ondubbelzinnig dat de aanvrager ervoor moet zorgen dat de kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, zulks behoudens met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan.
In de parlementaire voorbereidingen staat verder nog te lezen: “Dat convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd, inzonderheid rekening houdend met onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, plaatsen waar erediensten worden gehouden of gevangenissen.” Hieruit blijkt dat de concrete omstandigheden die een weigering om een convenant te sluiten kunnen verantwoorden, niet beperkt zijn tot die inrichtingen die uitdrukkelijk vermeld staan in artikel 43/5, 5° van de wet. Het Grondwettelijk Hof heeft dit nog bevestigd in het arrest nr. 177/2021 van 9 december 2021.
De wetgever heeft de gemeente de mogelijkheid gegeven om per concreet dossier na te gaan of de voorgestelde locatie al dan niet in de nabijheid van kwetsbare inrichtingen gelegen is. Die bepalingen strekken er in het bijzonder toe de sociale risico’s in verband met de ligging van de vaste kansspelinrichtingen klasse IV te beperken en de spelers te beschermen.
In het kader van een concreet individueel dossier is het nabijheidsonderzoek een belangrijk en zelfs determinerend motief in de afweging van de gemeente om al dan niet een convenant af te sluiten.
De door S.A. Derby nv voorgestelde vestigingsplaats bevindt zich op het adres Onderwijslaan 74 bus 2, 3600 Genk. Deze vestigingsplaats bevindt zich in de nabijheid van tal van kwetsbare inrichtingen. Elke besproken locatie wordt opgenomen in een omgevingsplan als bijlage. De hierna aangeduide afstandsmaten zijn op wandelafstand.
Na concreet onderzoek blijkt dat de locatie zich in de nabijheid van diverse onderwijsinstellingen bevindt wat op zich voldoende is om een convenant te weigeren, dit op basis van artikel 53/5, eerste lid, punt 5 van de Kansspelwet :
De nabijheid van elke van de hiervoor genoemde plaatsen volstaat op zich om het sluiten van de convenant te weigeren.
De aanvrager haalt nog aan dat “volgens rechtspraak van de Raad van State 1 met betrekking tot de convenantverplichting, de basisscholen (en kinderdagverblijven etc.) niet in aanmerking worden genomen als <<de door de wet bedoelde scholieren waarvan wordt veronderstelt dat ze mogelijk niet kunnen weerstaan aan de verlokkingen van een wedkantoor en die daarenboven in staat zijn om zich zelfstandig naar een dergelijke inrichting te begeven>> ". Zij verwijst hiervoor naar het arrest nr. 211.732 van 3 maart 2011 van de Raad van State. Nochtans staat in artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet ‘onderwijsinstellingen’ vermeld zonder onderscheid tussen basis-, secundair en hoger onderwijs. Het arrest nr. 211.732 van 3 maart 2011 handelde bovendien nog over een zeer specifieke situatie, waarbij het bestuur in kwestie blijkbaar geen rekening hield met het eerder beperkte aanbod van de kansspelinrichting van “activiteiten die enkel zullen plaatsvinden op elke eerste donderdag van de maand vanaf 20.00 uur, en die dus niet tijdens of kort na de gebruikelijke schooluren georganiseerd worden". Thans beoogt verzoekende partij elke schooldag te kunnen openen van 12u00 tot 23u00. Deze situaties zijn dus niet met elkaar vergelijkbaar.
Bijkomend haalt de aanvrager aan: “Daarnaast dient er ook in aanmerking genomen te worden of het wedkantoor zich bevindt op een route die genomen dient te worden om deze instellingen te bereiken. Hier zal vastgesteld worden dat gezien de centrale ligging, er meerdere routes mogelijk zijn om de vermelde gevoelige plaatsen te bereiken, evenals haltes voor het openbaar vervoer die dichter bij de gevoelige plaatsen liggen dan bij het wedkantoor, waardoor er geen nood is om het wedkantoor te passeren en dit bijgevolg dient mee te spelen in de beoordeling door de gemeente". Het is daarbij niet relevant dat deze plaatsen ook via andere wegen bereikbaar zijn. De weerhouden gevoelige plaatsen liggen op een zodanig geringe afstand dat het slechts een minimale inspanning vergt om van hieruit het wedkantoor te bereiken.
De voorgestelde locatie bevindt zich ook in de nabijheid van het ziekenhuis ZOL André Dumont op een wandelafstand van 950m.
De voorgestelde locatie bevindt zich in de nabijheid van plaatsen die vooral door jongeren bezocht worden:
De nabijheid van elk van de hiervoor genoemde plaatsen volstaat op zich om het sluiten van de convenant te weigeren.
Daarnaast kunnen ook motieven die verwijzen naar de hoge concentratie aan sociaal en economisch zwakken in de gemeente, het lage gemiddelde inkomen, de hoge concentratie aan werklozen e.d. in aanmerking worden genomen bij het oordeel om al dan niet een convenant af te sluiten (RvS nr. 100.398, 26 oktober 2001). Gokken kan schulden en financiële problemen veroorzaken. Het brengt mensen tot armoede en leidt tot gezondheids- en sociale problemen.
Uit de resultaten van de bevraging van de stadsmonitor m.b.t. het thema ‘armoede’ voor Centrumstad Genk blijkt dat de armoedecijfers in Genk boven het gemiddelde liggen. Zo heeft 16,8% van de Genkse bevolking betalingsmoeilijkheden tegenover een gemiddelde van 14,9% van het totaal centrumsteden. Gelet op de socio-economische achterstelling is het bijgevolg niet wenselijk om een wedkantoor toe te laten op de voorgestelde locatie.
Vanuit het Genks Drugbeleid zetten we sterk in op preventie rond middelengebruik en verslaving. Ook gokken en gamen zijn opgenomen in ons drugbeleid. Sinds een aantal jaren ligt de focus voornamelijk op gokken en de mogelijke risico’s die daarmee gepaard gaan. Ons beleid voorziet een hulpaanbod voor mensen die in de problemen komen door hun gokgedrag. Eveneens wordt er door Stad Genk via Politie en de afdeling Veiligheid ingezet op de handhaving van de afspraken en regels met betrekking tot gokken. Het belangrijkste instrument in het voorkomen van de ontwikkeling van een gokstoornis is een uitgewerkte, evidence-based preventie.
Hoewel gokken onder de 18 jaar verboden is, merken we via de laatste leerlingenbevraging van de VAD (Vlaams expertisecentrum alcohol en andere drugs) dat jongeren reeds op vroege leeftijd in aanraking komen met gokken. Zelfs voordat ze meerderjarig zijn.
Adolescentie is een belangrijke ontwikkelingsperiode. Problematisch gokgedrag start vaak in de (vroege) adolescentie en jonge problematische gokkers startten vaker vroeger met gokken dan hun leeftijdsgenoten die niet problematisch gokken. Verschillende risicofactoren die eerder besproken werden, zoals impulsiviteit, hyperactiviteit, gedragsproblemen en onaangepaste coping, vinden hun oorsprong in de adolescentie. Naast impulsiviteit als persoonlijkheidskenmerk, is impulsiviteit ook kenmerkend voor de adolescentie door de ongelijke rijping van de hersenstructuren, waarin de prefrontale cortex trager ontwikkelt dan de andere structuren. Dit maakt adolescenten kwetsbaar voor impulsief gokgedrag. (Shead, Derevensky & Gupta, 2010; Brezing, Derevensky & Potenza, 2010).
Wat de doelgroep jongeren betreft, hebben we binnen Genk te maken met een bovengemiddeld kwetsbare doelgroep. Dit geldt zowel voor de jongeren, als de context waarin ze opgroeien.
Als we de algemene armoedecijfers bekijken, zien we een gelijkaardige trend. Stad Genk heeft de laatste jaren heel wat inspanningen geleverd om de cijfers naar een Vlaams gemiddelde terug te brengen. De meest recente cijfers tonen ook aan dat de geleverde inspanningen bijdragen aan een verbetering in de cijfers. Desalniettemin zien we de noodzaak om deze extra inspanningen minstens te blijven voortzetten.
Vandaar dat ook een negatief advies gegeven wordt voor het opstarten en/of verlengen van de uitbating van wedkantoren en gokmogelijkheden in Genk.
De gemeenteraad gaat niet akkoord met het afsluiten van een convenant met betrekking tot een nieuwe uitbating van een kansspelinrichting klasse IV t.p. Onderwijslaan 74 bus 2 te 3600 Genk aangevraagd door S.A. Derby N.V., Waversesteenweg 1100 bus 3 te 1160 Oudergem met ondernemingsnummer BE0407.042.484.