Dat Erdogan kan rekenen op een sterke aanhang in Genk is geen geheim. Na zijn verkiezingsoverwinning op zondag 28 mei ll. braken grote vieringen uit. In de Vennestraat en in het centrum van Genk waren het vooral claxonnerende voertuigen, in de Stalenstraat verliep het allemaal net iets grimmiger en escaleerde de situatie. Klanten vluchtten uit angst, handelaars waren genoodzaakt de deuren te sluiten.
Omwonenden en handelaars hekelen dat er -volgens getuigen- lang werd weggekeken , waardoor klanten op de vlucht sloegen uit angst voor escalatie, en ze de deuren moesten sluiten.
In Het Belang van Limburg reageerde u erg lauw op de bezorgdheden van de handelaars en de buurt. Tegelijk stromen meldingen binnen van handelaars dat op hun noodoproep gisteren weinig respons kwam.
Laat me duidelijk zijn: ik twijfel niet aan de goede intenties van ons politiekorps, maar natuurlijk ligt bij zo’n moeilijke dag voor onze stad de verantwoordelijkheid van de voorbereiding en het verloop bij de hoofdverantwoordelijke, zijnde de burgemeester.
De conclusie voor mij is helder: in Turkije gaat de strijd voor democratie en mensenrechten noodzakelijk onverminderd verder. In de straten van Genk sloegen ´Turken´ de democratie verder aan diggelen. En de burgemeester liet weer eens alles betijen.
Hoe lang blijven we nog pikken dat één bepaalde groep zich onaantastbaar voelt en meent dat de straten van hun zijn? Waarom gaf de burgemeester niet het bevel aan de politie om meteen een einde te maken aan deze toestanden? Of vindt de burgemeester het allemaal prima? Het zijn vragen die bij menige Genkenaar naar boven kwamen.
Daarom graag een antwoord op de volgende vragen:
Dat het risico op escalatie aanwezig zou zijn was eigenlijk voorafgaandelijk gekend. Welke voorbereidingen zijn er terzake gebeurd door u als burgemeester, de politiezone en/of de gemeentelijke diensten om hetzij escalatie te voorkomen, hetzij zaken in goede banen te leiden?
Kan een overzicht gegeven worden van het aantal gemobiliseerde eenheden, voorafgaandelijk aan 28 mei?
Naar aanleiding van de eerste ronde van de Turkse presidentsverkiezingen op 14 mei werd, door de federale politie, op vraag van Politiezone Carma voorafgaand een coördinatievergadering georganiseerd met alle Limburgse politiezones. Tijdens de coördinatievergadering werd op basis van de beschikbare politionele info op dat moment een degelijke risicoanalyse gemaakt en bijhorend de politionele inzet van elke zone bepaald.
Er werd daar onder meer beslist om provinciaal een interventiereserve, bestaande uit een Alfa-peloton geconstitueerde eenheden (politie in oproerkledij) te voorzien in Heusden-Zolder. Deze eenheid fungeerde als provinciale federale reserve en kon in heel de provincie ingezet worden.
Daarnaast is er vanuit stad Genk – zoals steeds – preventief contact geweest tussen de verbindingsmedewerker en verschillende verenigingen en organisaties uit de Turkse gemeenschap. Op basis daarvan werd afgesproken dat er bovenop de reeds voorziene bijstand geen gerichte acties zouden plaatsvinden.
Nadat op 14 mei bleek dat er een tweede ronde van de presidentsverkiezingen zou plaatsvinden werd op basis van een nieuwe risicoanalyse en beschikbare info door de federale politie beslist om dezelfde inzet te voorzien op 28 mei 2023.
Ook Politiezone Carma zelf heeft in samenwerking met de Stad en op basis van doorgedreven infogaring vanuit politie en stad (o.a. via de verbindingsmedewerker) en een nieuwe risicoanalyse de inzet bepaald voor de verkiezingen op 28 mei. De intel werd vergaard via diverse Turkse organisaties en aanspreekpunten in verschillende gemeenten. Uit deze info bleek dat het zwaartepunt van de opkomst gelokaliseerd zou zijn Heusden-Zolder. Maar om in te kunnen spelen op alle scenario’s voorzag Politiezone Carma toch ook bijkomende inzet.
Het beschikt daarvoor standaard over acht reguliere interventie- en overlastploegen en twee hoofdinspecteurs-terrein ondersteuners. Daarnaast werden er drie extra politieteams voorzien onder leiding van een hoofdinspecteur, zowel in burger als in uniform. Verder was er nog een onmiddellijk heroriënteerbare korpsinzet van 39 personen beschikbaar op het festival van Extrema Outdoor.
Alle ploegen werden uitdrukkelijk gebriefd over de risico’s naar aanleiding van de verkiezingsuitslag en hun politionele opdrachten. Daarenboven kon er ook nog een beroep gedaan worden op de interventiereserve vanuit de federale politie, die bestond uit een geconstitueerde eenheid met Alfa peloton (bestaande uit 1 commissaris, 3 hoofdinspecteurs, 18 inspecteurs), opgesteld in Heusden-Zolder.
Hoeveel politieoproepen zijn er geweest tussen zondagmiddag en middernacht aangaande de Erdoganvieringen in onze stad?
In totaal zijn er 24 oproepen geregistreerd van meldingen die in verband kunnen worden gebracht met de Turkse verkiezingen.
Dat gaat over zeventien oproepen komende van de Stalenstraat en omgeving, waarbij de eerste oproep binnen komt om 19.24 uur en de laatste oproep om 21.30 uur. Ook vanuit het centrum ontvangt de politie zeven oproepen, tussen 19.31 uur en 20.43 uur.
Hoe is er gereageerd op deze oproepen?
Er werd uiteraard onmiddellijk gevolg gegeven aan de oproepen door het ter plaatse gaan van onze ploegen.
Na de eerste oproep met melding van rondrijdende toeterende auto’s op de Stalenstraat (om 19.24 uur) werd daar onmiddellijk toezicht uitgevoerd. De politieambtenaren oordeelden in een eerste fase dat er geen circulatieprobleem was, noch een gevaar voor de openbare orde. Twee patrouilles zakten ondertussen af richting centrum, van waaruit om 19.31u de eerste melding binnen kwam. De politieploeg in burger bleef aanwezig in de Stalenstraat.
De politieploegen in het centrum stellen vast dat de rotonde aan het station van Genk ingenomen wordt door feestvierders en gaat over tot het verkeersvrij maken van de Europalaan, zoals we dat ook na voetbalwedstrijden al eens doen, met als doel de veiligheid van het doorgaand verkeer te kunnen waarborgen. De Europalaan werd voor een beperkte periode afgesloten van 19.55 uur tot 20.25 uur.
Vanaf 20.30 uur worden de feestvierders aangemaand om de plaats te verlaten en gaan de aanwezige politieploegen over tot het verbaliseren van verkeersovertredingen.
De stoet heeft zicht vervolgens verplaatst naar de Stalenstraat, waar de feestvierders wat later verzamelden aan het kruispunt van de Stalenstraat met de Dijkstraat, en dus ook in de buurt van de meeste horecazaken daar. Op deze locatie werden er leuzes gescandeerd ten voordele van president Erdogan.
Toen bleek dat een aantal personen naar de horecazaak “Ali-baba” trokken heeft de politie de-escalerend opgetreden. Tijdens het tumult ontstond er een korte vechtpartij tussen verschillende omstaanders en de inzittenden van een voertuig dat passeerde. De gemoederen konden in een kort tijdsbestek bedaard worden. Uiteraard werden daartoe ook de nodige processen-verbaal opgesteld.
Twee horecazaken beslissen vervolgens op eigen initiatief om de deuren te sluiten om een verdere escalatie te vermijden.
Zijn er extra ploegen opgeroepen op 28 mei? Of werden er geen extra ploegen opgeroepen?
Het inzetten van beschikbare reserves op de Stalenstraat werd door de operationele politionele leiding als niet opportuun ingeschat omdat dit niet strookt met de modaliteiten van het Genegocieerd Beheer van de Openbare Ruimte (GBOR), zoals gestipuleerd in de omzendbrief OOP41.
De politie dient eerst voorrang te geven aan de dialoog en het de-escalerend optreden alvorens over te gaan tot reactieve maatregelen zoals een terug- of uiteendrijving. Immers, het gevolg van zulke reactieve maatregelen kan het omgekeerde effect beogen en tot een verdere escalatie van het conflict leiden. Het is vanuit dit perspectief dat de leiding van dergelijke ordediensten steeds gebeurd door een officier die de nodige opleidingen en expertise heeft in deze materie.
Kan een overzicht gegeven worden van het aantal GAS-boetes, aantal processen-verbaal, aantal boetes en de inhoud van de overtredingen/inbreuken?
In het centrum werden 35 PV’s met onmiddellijke inningen opgesteld voor verkeersovertredingen allerhande, maar voornamelijk voor onaangepaste snelheid en toeteren.
En in de Stalenstraat gaat het over 16 PV’s met onmiddellijke inningen, ook daar voor verkeersovertredingen allerhande, onaangepaste snelheid en toeteren.
Daarnaast werden ook de camerabeelden achteraf geanalyseerd. Op basis daarvan werden er bijkomend 3 PV’s opgemaakt voor het laten spinnen van autobanden. Die PV’s werden over gemaakt aan het parket. De bestuurders zullen gedagvaard worden en zullen zich moeten verantwoorden voor de politierechtbank. Straffen kunnen daarbij gaan van het intrekken van het rijbewijs tot mogelijke inbeslagname van het voertuig.
En voor wat de vechtpartij betreft, is er een PV opgesteld inzake opzettelijke slagen en verwondingen, dat ook aan het parket overgemaakt werd.
Hoe kijkt de burgemeester naar het vergoeden van de handelaars die hun zaak hebben moeten sluiten door de escalatie? Is er de moeite gedaan om te inventariseren over welke aantallen het ging? Heeft de stad een budget voor compensaties voorzien? Zoja, zal ze die verhalen op de overtreders?
Uiteraard betreuren we het dat enkele handels- en horecazaken omwille van deze situatie hun deuren sloten. We gaan daarin niet compenseren vanuit het stadsbestuur, maar er is op onze vraag vanuit de Dienst Economie wel heel wat nazorg gebeurd naar de betrokken handels- en horecazaken toe.
Zo was er daags na het voorval al onderling contact en vond ondertussen ook een overleg plaats met een zestal handelaars, in aanwezigheid van schepen van economie Vandeurzen, de dienst economie, de wijkmanager en een vertegenwoordiging van Politiezone Carma.
In dat overleg werd uitvoerig teruggekoppeld over die bewuste aanpak, zoals we dat ook in deze interpellatie gedaan hebben.
Daarnaast vernamen we in dat overleg ook verdere algemene verzuchtingen over overlast en hinder op de Stalenstraat. Een probleem dat ons gekend is en waar we al langer op inzetten. Het gaat dan vooral over klachten over het racen of hard optrekken van wagens, het op één of twee wielen door de straat rijden van moto’s en quads en andere onveilige verkeerssituaties.
In opvolging daarvan werden er de afgelopen dagen overigens weer extra controles uitgevoerd op de Stalenstraat. Zo was er op zondag 11 juni nog een actie tussen 14 en 18 uur. Daarbij werden 450 voertuigen gecontroleerd op snelheid, waarvan er tien te snel reden. Daarnaast werden 45 bestuurders aan een sampling inzake alcohol onderworpen. Voorts nog enkele PV’s en Onmiddellijke Innigen (OI) voor een opgefokte bromfiets (1 PV), een niet-gekeurd voertuig (1 PV en 1 OI), het niet dragen van een veiligheidsgordel (1 PV en 2 OI’s), het niet naleven van bijzondere voorwaarden (1PV) en het gebruik van de GSM (1 OI).
Ook afgelopen zaterdag werd er gecontroleerd en opgetreden. Ook daar 2 PV’s voor opgefokte brommers en 2 OI’s voor onaangepaste snelheid. Verder nog:
En we nemen ineens ook al extra maatregelen om de verkeersveiligheid te verhogen op de Stalenstraat. Nog voor de zomer wordt de maximumsnelheid verlaagd van 50 naar 30 km/u. En er komen extra verkeersvertragende maatregelen. Zo willen we het hinderlijk verkeer aanpakken in deze winkelstraat, waar rustverstoorders niet thuis hoen. Daarom blijven we ook extra controleren, zodat we overtreders sneller én vaker kunnen beboeten. Uiteraard zullen we deze nieuwe maatregelen op regelmatige tijdstippen evalueren om het effect ervan te meten.
Is de burgemeester tevreden van zijn voorbereiding van 28 mei en heeft de burgemeester op geen enkel moment de noodzaak gevoeld om bij te sturen?
Ja. Ik ben tevreden over de wijze waarop de politie dit grondig heeft voorbereid.
En neen. Ik heb niet de noodzaak gevoeld om bij te sturen. De politie heeft me continu op de hoogte gehouden over hun aanpak. De hele actie – van start tot einde – duurde overigens minder dan twee uur. De aanpak heeft geleid tot een snelle de-escalatie waarbij er nooit een grote dreiging is uitgegaan voor de openbare orde of voor geweld.
Ik heb daarbij het volste vertrouwen in onze mensen op het terrein, die daartoe de nodige specifieke opleidingen gekregen hebben om op het terrein een correcte risico-analyse te maken en die dat goed gedaan hebben.
wo 21/06/2023 - 15:19