Zoals bekend wil onze minister er tegen 2024 4.000 hectare bos bij in Vlaanderen. Het vooropgestelde doel was 420 hectare op het einde van het vorige plantseizoen. Daarvan werd 280 hectare gehaald, naast 208 hectare aan compensatiebossen die werden geplant.
Er werd in totaal al 1.000 hectare bebosbare grond aangekocht, waarvan 644 hectare door het Agentschap Natuur en Bos en de Vlaamse Landmaatschappij. Dat komt neer op 51,5 procent van de vooropgestelde 1.250 hectare bosuitbreiding die de Vlaamse overheidsdiensten moeten realiseren.
Minister Demir haalt aan dat de nieuwe subsidies voor bebossing en de subsidie voor de aankoop van gronden door lokale besturen in voege zijn getreden.
Een blik op de provincies leert dat Oost-Vlaanderen met voorsprong het meeste bos creëerde, met 101,5 hectare. Van de Vlaamse centrumsteden bleek Gent het actiefst. Voor Genk bleef het aantal dit plantseizoen op nul staan.
Dat vinden wij enorm spijtig en daarom graag de volgende vragen:
Kan u ons een overzicht geven van wat er op de agenda staat van boscreatie in Genk zonder de boscompensatie voor kappingen mee te tellen?
Wanneer staat dat gepland?
Waarom bleef de teller vorig plantseizoen op nul staan in onze centrumstad?
Genk is de groenste centrumstad van Vlaanderen, dus als het gaat over bijkomende boscreatie kunnen we Genk moeilijk vergelijken met andere steden. We hebben immers op dit moment al een zeer grote oppervlakte bos in relatie tot andere steden en regio’s. De compensatie in natura vindt in Vlaanderen het vaakst plaats in (landschappelijk waardevol) agrarisch gebied en Genk heeft dat niet. De vergelijking met West-Vlaanderen gaat dan ook niet op, aangezien zij een gigantische achterstand hebben in de verhouding van hun bossen ten opzichte van de totale oppervlaktes.
50% van de oppervlakte van Genk is (waardevolle) natuur en 28% van deze natuur bevindt zich in ongunstige staat. In het goedgekeurde actieplan 1 (versterken van de kwaliteit van onze natuur) van beleidsdoelstelling 8 is de ambitie helder geformuleerd om in te zetten op klimaatadaptatie via natuurverbetering.
In eerste instantie is geopteerd om in de eerste jaren in te zetten op de verbetering van de kwaliteit van onze bestaande bossen, met de bedoeling dat deze bossen hun capaciteit rond ecosysteemdiensten ten volle kunnen waarmaken. Die omvorming kadert dan vooral in de klimaatadaptatie en de verhoging van de biodiversiteit. Dit alles doen we e in het voordeel van de uitbreiding van de diversiteit van biotopen, de verruiming van fauna en flora in deze bossen, een verhoogde weerstand, betere prestaties rond CO2-captatie en evaporatie door het feit dat gezonde bomen sterker zullen groeien.
De belangrijkste winst ontstaat door het omvormen van naald- naar loofhout. Dergelijke omvorming is een systeem van eerst uitdunnen en daaropvolgend aanplanten waar nodig in het bos. We zijn daarmee reeds gestart in 2020 met het bos Bodem 1 en Kattevennen. Daar zijn in totaal 8.381 bomen bijgeplant (5.700 in Bodembos en 2.681 in Kattevennen). In 2021 werkten we verder in het Bodembos en daarnaast ook in het Sportbos en op de Zonhoverheide. Daar werden in het kader van de omvorming in totaal 8.970 bomen bijgeplant (3.207 in Bodembos, 3.000 in het Sportbos en 2.700 bij het verbeteren van de bosranden in Zonhoverheide). Voor 2022 staan de Melberg en delen van het Zillebos op de planning, en mogelijk ook nog een deel van de Zonhoverheide.
Wat het bijkomend aanplanten van bossen betreft: om in 2022 – zoals voorzien in het beleidsplan – te kunnen starten met boscreatie, zijn er momenteel honderden locaties en percelen in scope die een multicriteria analyse moeten doorlopen met betrekking tot planologie, gebruik, bodemgesteldheid en zo meer. De meeste percelen zijn daarbij in privé eigendom. We zullen daarbij ook een structurele aanpak rond de buffers van de industrie uitwerken, om op die plaatsen aan gecoördineerde aanpak te doen.
Zoals gezegd, is het al vaker gebleken dat het voor Genk niet evident is om gronden te vinden waar nog bebost kan worden of in natura gecompenseerd. We zullen hier dus out-of-the box moeten denken.
Maar ons engagement om een klimaatrobuuste stad te worden is er wel degelijk. Dat doen we via een gelaagde aanpak met:
Het Heempark neemt in deze strategie meer en meer de rol op van kenniscentrum.
Genk is een stad waar bebouwing en natuur in evenwicht zijn op alle schaalniveau (stad, wijk, buurt). In het stadsontwikkelingsmodel ‘rasterstad’ wordt Genk verankerd als een poly-centrische stad waar natuur overal aanwezig is.
De kwantitatieve indicator van bijkomend bos is belangrijk, maar is slechts één element van een duurzame klimaatstrategie.
Rekening houdend met de context van Genk, en met de ambitie te blijven groeien tot als klimaatrobuuste stad, is het dus verstandig om in eerste instantie in te zetten op de kwaliteitsverbetering en het bijkomend kappen van bossen zoveel mogelijk terug te dringen. Vervolgens zullen we de periode 2022-2025 gebruiken om structuren te versterken en bijkomende aanplant te doen waar mogelijk.
Ik geef daarnaast graag mee dat 1/3e van onze waardevolle natuur zich bevindt op private kavels en in private tuinen. We werken daarom momenteel ook aan een integraal bomenbeleid, waarbij we niet alleen onnodige kappingen willen vermijden maar eveneens de Genkenaar zullen ondersteunen in het behoud van de bomen op hun eigendom.
di 16/11/2021 - 16:35