Terug
Gepubliceerd op 25/10/2021

2021_IP_00077 - Interpellatie van raadslid Nawal Farih: Huurpremie

Gemeenteraad
di 21/09/2021 - 20:15 Limburghal - Auditorium
Behandeld

Samenstelling

Aanwezig

Tom Arts, Voorzitter; Wim Dries; Anniek Nagels; Kathleen Parthoens; Erhan Yilmaz; Alessandro Cucchiara; Toon Vandeurzen; Michael Dhoore; Yilmaz Kurtal; Ria Grondelaers; Geert Swartenbroekx; Annita Laporte; Erik Gerits; Chris Janssens; Mehmet Kayacan; Marleen Vrancken; Lotte Trippaers; Yasin Kilic; Geert Reyskens; Mustafa Harraq; Sara Roncada; Ivo Schoonheere; Zuhal Demir; Jan Bergmans; Nawal Farih; Laura Olaerts; Cansu Pinarci; Jasper Olaerts; Karel Kriekemans; Danny Kerkhofs; Stefano Ghiro; Sabine Hoeven; Sabrina Cavaliere; Chantal Coppens; Gaby Colebunders; Anna Boey; Rina Simons; Cindy Machiels; Hilde De Wilde

Verontschuldigd

Meryame Kitir

Secretaris

Hilde De Wilde

Voorzitter

Tom Arts, Voorzitter
2021_IP_00077 - Interpellatie van raadslid Nawal Farih: Huurpremie 2021_IP_00077 - Interpellatie van raadslid Nawal Farih: Huurpremie

Motivering

Indiener(s)

Nawal Farih

Gericht aan

Ria Grondelaers

Tijdstip van indienen

ma 13/09/2021 - 16:07

Toelichting

In heel Vlaanderen staan nog altijd 153.000 huishoudens op de wachtlijst voor een sociale woning. Onze stad telt gemiddeld 13,6 sociale huurwoning per 100 huishoudens. Toch zijn er nog 2.543 gezinnen die aan het wachten zijn om in te trekken in een sociale woning. Voor gezinnen en huishoudens die al vier jaar op de wachtlijst staan maar nog altijd geen sociale woning hebben gekregen, wordt er een huurpremie voorzien. Een premie voorzien door de Vlaamse regering die tussenkomst in de huurprijs voor een woning op de private markt. 

Toch blijkt dat slechts de helft van de huishoudens die recht hebben op deze huurpremie, deze ook effectief gebruikt. Dit omdat de toegang tot de huurpremie helemaal niet eenvoudig is. Deze premie kan nochtans een zeer positieve impact hebben op de ondersteuning van het huishouden. Daarom enkele vragen:

  1. Hoeveel Genkse huishoudens/inwoners die op de wachtlijst staan voor een sociale woning komen in aanmerking voor de huurpremie? Hoeveel van hen maken effectief gebruik van deze huurpremie? 
  2. Hoe ondersteunt onze stad deze huishoudens met het aanvragen van een dergelijke huurpremie? Welke initiatieven zijn hiervoor reeds opgestart? Zullen er in de toekomst nog bijkomende initiatieven worden gelanceerd?

Bespreking

Antwoord

Hoeveel Genkse huishoudens/inwoners die op de wachtlijst staan voor een sociale woning komen in aanmerking voor de huurpremie? Hoeveel van hen maken effectief gebruik van deze huurpremie? 

Er waren in Genk in 2020 2.422 unieke kandidaat-huurders. Daarbij 748 kandidaat-huurders die langer dan vijf jaar op de wachtlijst stonden. In december 2020 stonden er 189 huishoudens geregistreerd als rechthebbende op een huurpremie. Er zijn dus heel wat kandidaat-huurders die lang op de wachtlijst staan, maar toch geen rechthebbende zijn. Reden is dan vaak dat ze niet privaat huren. Denk maar aan sociale huurders die intern wensen te muteren, want ook zij worden meegeteld als kandidaat-huurder of aan kandidaat-huurders die inwonen bij hun ouders die zelf eigenaar zijn van hun woning.

We merken evenwel een stijging in het aantal rechthebbenden. Dit valt te verklaren door de stijging in de wachtlijsten voor sociale huurwoningen, alsook door de hervormingen van de huurpremie zelf. De hervorming ging in op 1 mei 2019 en hield onder andere een verhoging van de inkomensgrenzen in. 

Jaar

# invulformulieren

# aanvragen

# rechthebbenden (december)

Uitbetaald bedrag

2016

62

64

125

€ 223.615,30

2017

69

72

124

€ 253.333,73

2018

80

75

164

€ 304.821,67

2019

195

203

190

€ 397.611,06

2020

69

80

189

€ 444.625,20

Bron: Wonen Vlaanderen


Alle rechthebbenden krijgen van Wonen Vlaanderen een brief met uitnodiging om de huurpremie aan te vragen. Op de omslag ook een sticker met ‘Open dit om de huurpremie te kunnen krijgen!’. Wonen Vlaanderen beschikt al over heel wat informatie via de sociale huisvestingsmaatschappijen, maar de aanvrager moet wel nog een ingevuld aanvraagformulier en een kopie van het huurcontract overmaken. Pas na controle van het huurcontract, kan men de huurprijs al dan niet toekennen. 

Ondanks al die voorkennis wordt toch een 25% van de Genkse dossiers geweigerd, en dit om diverse redenen. De meest voorkomende weigeringsgronden zijn:

  • De huurprijs is te hoog (28%). 
  • De kandidaat-huurder bij de Sociale Huisvestingsmaatschaappij staat niet in het contract (27%)
  • Schrapping door de Sociale Huisvestingsmaatschaappij uit de wachtlijst (16%) 
  • Verhuis (6%)

De ratio aanvragen/rechthebbenden zegt iets over de take-up van deze premie. Voor Genk bedraagt die ratio gemiddeld genomen voor de periode 2016-2020 60%, voor Vlaanderen is dat 70%. Dit wil zeggen dat 40% van de Genkse rechthebbenden geen aanvraag indient, hoewel ze er mogelijk wel recht op hebben. IGS Lokaal Woonbeleid GAOZ vermoedt uit feedback aan het woonloket dat dit te maken heeft met de extra administratie, het feit dat een huurcontract niet geregistreerd is of omdat ze door verhuizingen de brief niet ontvangen hebben. Sommige private huurders vragen aan het woonloket naar een huursubsidie (waar ze haast nooit recht op hebben), maar blijken dan in aanmerking te komen voor de huurpremie. De premieadviseur helpt hen dan om een dossier in te dienen. 

Van die 62% rechthebbenden die wel een dossier indient, krijgen de meesten wel een goedgekeurd dossier. 44% van de rechthebbende eindigt zo met een goedgekeurd dossier. Ook opvallend: het % goedkeuringen lijkt te dalen t.o.v. 2016. Van alle beslissingen werd in 2020 nog maar 64,15% goedgekeurd (Vlaanderen: 65%) t.o.v. 90,6% in 2016 (Vlaanderen: 81%). 

Aanvraag jaar

# rechthebbenden

# aanvragen

 # beslist

# goedkeuringen

# weigeringen

% goedkeuringen *

2016

125

64

64

58

6

90,63%

2017

124

72

71

54

17

76,06%

2018

164

75

74

61

13

82,43%

2019

190

203

196

139

57

70,92%

2020

189

80

53

34

19

64,15%

 

792

494

458

346

112

 

:

100%

62%

58%

44%

14%

 

Toekenning huurpremie voor Genk, 2016 -2020; Bron: jaarverslag Wonen Vlaanderen

*: #goedkeuringen/beslissingen


Hoe ondersteunt onze stad deze huishoudens met het aanvragen van een dergelijke huurpremie? Welke initiatieven zijn hiervoor reeds opgestart? Zullen er in de toekomst nog bijkomende initiatieven worden gelanceerd?

De stad Genk heeft via het intergemeentelijk project IGS Lokaal Woonbeleid GAOZ een laagdrempelig woonloket waar alle inwoners terecht kunnen met vragen rond wonen, en dus ook over de huurpremie. Zitdagen in Genk zijn er op maandagvoormiddag en donderdag. Een premieadviseur geeft uitleg en helpt met de administratie indien nodig. Voor het IGS-werkingsgebied werden tot heden vijftien klanten geholpen in 2021 met de aanvraag van een huurpremie, dertig klanten werden geholpen met extra informatie over de huurpremie en konden de aanvraag zelf doen. De premieadviseur signaleert dat het digitaliseren van de aanvraag een verbetering zou zijn, om de klanten aan het loket te kunnen begeleiden met de aanvraag. 

De sociale dienst neemt daarnaast deel aan de Werkgroep Automatische Rechtentoekenning van het Kenniscentrum Vlaamse Steden. Ook de huurpremie behoorde initieel tot de scope van deze werkgroep. Einde 2020 werd in de werkgroep beslist zich enkel toe te spitsen op de ontwikkeling van een automatische rechtentoekenning leefloon. De huurpremie werd verder opgenomen door OCMW Antwerpen met Wonen Vlaanderen. Vorige week is men tot overeenstemming gekomen met Wonen Vlaanderen om namenlijsten te ontvangen van degenen die, via brief, door Wonen Vlaanderen uitgenodigd worden om de huurpremie aan te vragen. 

Het OCMW kan dan aanklampend werken om iedereen die voorkomt op de lijst te motiveren en te ondersteunen om de huurpremie effectief aan te vragen. Ook in Antwerpen bleek dat ongeveer de helft van de personen die door Wonen Vlaanderen uitgenodigd werden, op basis van de voorwaarden, niet in aanmerking kwamen voor de huurpremie. Tijdens de volgende werkgroep, op woensdag 6 oktober, zal Antwerpen toelichten hoe deze sensibiliseringsactie precies in zijn werk gaat. Het is mogelijk dat de sociale dienst dezelfde, of een vergelijkbare, werkwijze probeert uit te werken met Wonen Vlaanderen met Antwerpen als good practice.

Sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak heeft een beperkte rol inzake de opname van de huurpremie. Dagelijks is er via een nachtelijke procedure data-uitwisseling  om de gegevens van de huurpremie van kandidaat-huurders up to date te houden op vlak van rechten inzake huurpremie. Schrappingen van woningaanvragen omwille van weigeringen of het niet-reageren op een woningaanbod worden dagelijks uitgewisseld met Wonen Vlaanderen. De automatische toekenning of stopzetting van de huurpremie is hierop gebaseerd. Nieuw Dak heeft geen zicht op welke kandidaat-huurders recht hebben op of genieten van een huurpremie, waardoor gerichte acties niet mogelijk zijn. De maatschappelijk assistenten van het OCMW investeren altijd veel tijd in de actualisatie van het inschrijvingsregister van de sociale huurmaatschappij. Via hun werking tracht men zoveel mogelijk te sensibiliseren om hun inschrijving te hernieuwen, zodat ze hun kansen voor toekenning huurpremie gaaf houden.  

IGS Lokaal Woonbeleid GAOZ zal binnen haar informatieopdracht de Genkse inwoners blijven sensibiliseren rond woonthema’s en dus ook de huurpremie. Inzake de huurpremie zetten we in op samenwerking en goede doorstroming. Het gaat immers om een beperkte groep die gericht moet aangesproken worden. Dit kan o.a. via de acties van de sociale dienst/OCMW binnen het kader van preventie onderbescherming vanuit het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO), de gerichte ondersteuning door OCMW en woonloket bij de actualisatie van het inschrijvingsregister sociale huur, maar ook met partners op het terrein zoals De Sfeer. Tot slot kan de digitalisering van de aanvraagprocedure besproken worden met Wonen Vlaanderen. Een koppeling met de database van geregistreerde huurcontracten van de FOD Financiën (www.myrent.Be) lijkt dan ook noodzakelijk.

wo 22/09/2021 - 12:31